این کتاب را بخوانید تا با خیانتهای غرب در آفریقا آشنا شوید
تاریخ انتشار: ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۶۶۵۷۵
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا در سی و چهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران رونمایی از کتاب «چطور اروپا باعث توسعه نیافتگی آفریقا شد»، نوشته والتر ردانی، با ترجمۀ غلامرضا جمشیدیها، مهیار گنجآبی و حمیده دباغی برگزار شد.
این کتاب در ۴۸۷ صفحه و با شمارگان هزار نسخه توسط شرکت چاپ و نشر بینالملل به انتشار رسیده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
توسعه چیست؟
توسعه، فرایندی چند وجهی است و رویکردهای نظری موجود درباره توسعه، تعاریف و شاخصهای متفاوتی را از آن، ارائه میدهد. رویکردهای نظری اولیه مانند نوسازی، توسعه را به مثابه فرایندی از بالا به پایین، برنامهریزیشده و تقلیدی و مبتنی بر یک مسیر رشد مشخص میداند که در راستای حصول آن، افراد فقط ابزاری برای توسعه هستند و هدف نهایی، توسعه اقتصادی است.
حال آن که رویکردهای متأخرتر، همزمان با نقد رویکردهای نظری اولیه و نقد مرکزیت برخی کشورها، نقد واژگان با بار منفی مانند اصطلاح «جهان جنوب»، «جهان سوم» و «جهان عقب مانده» بر نقش انسان به مثابه ابزار و هدف توسعه تأکید دارد. رویکردهای متأخر مانند رویکرد پساتوسعه، برخلاف رویکردهای نظری اولیه که راه توسعه را، یگانه راه پیموده شده توسط جهان توسعهیافته میدانستند، بر توسعه به مثابه روایتهای متکثر تأکید داشته و به نقد فرا روایتها و الگوهای واحد توسعه از یک سو و تأکید بر قابلیتها و داراییهای جوامع کشورها و نقش مردم در راستای ترسیم راهی مشخص و خاص برای توسعه کشور، ایجاد میکنند.
نقش مردم در این مسیر چیست؟
با پررنگ شدن نقش مردم در فرایند توسعهمندی کشورها، اهمیت آموزش، نیروی انسانی، منابع موجود، هنر و فرهنگ مشخص میشود و دیگر انسان نه فقط ابزار توسعه بلکه هدفی برای توسعه قلمداد میشوند. در این راستا، نه فقط نقد رویکردهای پیشین توسعه و الگوهای وابستگی، بلکه تحلیل وضعیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشورها اهمیت پیدا میکند.
کتاب حاضر نیز مبتنی بر نقد رویههای موجود در دوران استعمار آفریقا، سعی دارد تا توضیح دهد که چگونه آفریقا استقلالش را از دست داده و به ورطه توسعه نیافتگی افتاده است. بر این اساس نویسنده در کتاب، بهمرور وقایع قرن پانزدهم تا دورۀ استعماری و تحلیل آن پرداخته است. از منظر نویسنده، فهم این دوران راهبردی در راستای رهایی و توسعۀ آفریقا است. تصویری که نویسنده از توسعهنیافتگی آفریقا در این کتاب ارائه میدهد، به سیستم سرمایهداری بینالمللی به عنوان عامل اصلی توسعهنیافتگی آفریقا اشاره دارد.
هدف نویسنده از نوشتن این کتاب چه بود؟
نویسنده کتاب حاضر، والتر رودنی فقید، متفکر، استاد دانشگاه، نویسنده و مبارزی سیاسی بود که عزم آن داشت تا برای مردم کشورش، مسیر رشد و آزادی واقعی و انسانی را فراهم کند و به تحول در زندگی آنها و جایگزینی و تغییر دولت نئو استعماری بپردازد. اما متأسفانه در مسیر مبارزه، توسط نیروهای مخالف کشته میشود.
اثر حاضر، روایتی مملو از سر زندگی، ذکاوت و تعهد نویسنده به تحلیل توسعهنیافتگی آفریقا است که در این تحلیل به نقش سیستم امپریالیستی، خروج سرمایه از آفریقا از یک سو، افراد و عواملی که ناخواسته همداستانِ این سیستم بودهاند، از سوی دیگر میپردازد. رودنی در نوشتن این روایت، به ارائه مثالها و مصادیق عمیق و خلاقانه در دورههای زمانی و مکانهای متعدد، اشاره دارد.
هرچند که خودِ نویسنده نیز، اذعان داشته که نبایستی مواجهه مردم آفریقا و نقشی را که میتوانستند در توسعه آفریقا داشته باشند، نادیده گرفت. بلکه وی معتقد بود شناخت سیستم و موانع توسعهنیافتگی آفریقا، وظیفه یکایک آفریقائیها است و لازم است تا خود آنها در راستای سرنگونی نظام استعمارگر، تلاش کنند.
از منظر نویسنده، توسعه آفریقا و دیگر کشورهای توسعهنیافته، در سایه جدایی کامل از سیستم بینالمللی سرمایهداری انجام خواهد شد. زیرا که توسعهیافتگی امکانپذیر نیست، مگر با پایان یافتن رابطه خصمانه که میان منافع کشورهای مرکز با منافع کشورهای پیرامون وجود دارد.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: باشگاه خبرنگاران توانا رویکردهای نظری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۶۶۵۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پشت پرده فعالشدن دیپلماسی آفریقاییِ ایران چیست؟
فرارو- جمعه گذشته تهران میزبان دومین "اجلاس بین المللی ایران و آفریقا" بود. نشستی که با حضور مقامهای ارشد بیش از ۳۰ کشور آفریقایی به ویژه وزرای اقتصاد برگزار شد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این قبیل نشستها میتوانند مقدمهای برای وقوع تغییرات مثبت در روابط خارجی و به طور خاص دیپلماسی اقتصادی باشند.
به گزارش فرارو؛ در این راستا، یکی از نکاتی که چندین سال است از سوی کارشناسان مسائل راهبردی و تحلیلگران به عنوان نقدی به سیاست خارجی ایران مطرح شده، غافل شدن از برخی حوزههای جغرافیایی در عرصه سیاست خارجی و صرفا تمرکز بر برخی مناطق و کشورهای خاص است. موضوعی که در برخی موارد در بزنگاههای تاریخی موجب وارد آمدن آسیبها و خساراتی شده است.
با این همه، دولت سیزهم از زمان آغاز به کار خود در سال ۱۴۰۰، تمرکز ویژهای بر توسعه روابط با مناطق مغفول در حوزه سیاست خارجی ایران معطوف کرده است. ابراهیم رئیسی در دو نوبت در قالب تورهایی به کشورهای آفریقایی سفر انجام داده و توسعه روابط با آفریقاییها را یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی دولت سیزدهم توصیف کرده است.
معادلهای که در قالب نشست بین المللی اخیر ایران و آفریقا نیز نمودهای عینیتری گرفته است. با این همه، واقعیت این است که اقبال به توسعه روابط با کشورهای آفریقایی در شرایط حاضر، به طور خاص تحت تاثیر ۳ مولفه مهم و محوری است.
۱. بازارِ رو به رشد کشورهای آفریقاییقاره آفریقا جمعیتی بیش از یک میلیارد نفر را در خود جای داده و بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که شاخصهای اقتصادی در شمار قابل ملاحظهای از کشورهای افریقایی رو به رشد بوده و پالس هاس مثبتی را در مورد آینده این دسته از کشورها به ویژه در حوزه اقتصادی مخابره میکنند.
در حقیقت، هم جمعیت این قاره چشمگیر است و هم درآمد خانوارها در آن رو به بهبود است. این دو مولفه در نوع خود کشورهای آفریقایی را به یک بازارِ هدف بسیار مناسب برای بسیاری از کشورهای جهان تبدیل میکنند. ایران نیز با توجه به ظرفیتهای صنعتی و تولیدی خود از این قاعده مستثنی نیست. میتواند کالاهای ساخت خود را که از کیفیت بین المللی برخوردارند و البته کشورهای آفریقایی میتوانند آنها را در مقایسه با نمونهای مشابه خارجی، با قیمت کمتری تهیه کنند، به آفریقا صادر کند.
موضوعی که هم برای ایران و هم ملل آفریقایی حامل نفع و سود است.
۲. کسب حمایت موثر سیاسی در عرصه بین المللیبلوک کشورهای آفریقایی از وزن قابل توجهی در نهادها و سازمانهای بین المللی برخوردارند. آفریقا چیزی در حدود ۵۴ کشور را در خود جای داده که آنها در جنبش عدم تعهد، گروه ۷۷، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، و دیگر نهادهای بین المللی، بازیگران مهم و تاثیرگذاری هستند.
در این چهارچوب، ایران به واسطه توسعه پیوندهای سیاسی و اقتصادی خود با بلوک کشورهای آفریقایی میتواند روی کارتِ رایدهی آنها در نهادهای بین المللی حساب ویژهای باز کند. موضوعی که یک برگ برنده موثر به حساب میآید. این مساله به ویژه در بحبوحه تشدید تنشها و رقابتهای ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک بین المللی، از ابعاد جدی تری نیز برخوردار میشود.
۳. توسعه نفوذ بینالمللی ایران در قالب یک قدرت منطقهایدر نهایت باید به این مساله نیز اشاره کرد که ایران در منطقه غرب آسیا یک قدرت قابل توجهِ منطقهای است. این کشور به عنوان یک قدرت منطقهای، طرح و برنامههایی برای توسعه نفوذ خود دارد. مسالهای که در عرصه روابط بین الملل برای هر بازیگر دیگری غیر از ایران نیز امری طبیعی محسوب میشود.
حال در این میان، اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران و برخی ملل آفریقایی و در عین حال وجود ظرفیتهای نرم فرهنگی نظیر حضور شیعیان در برخی کشورهای آفریقایی و یا مهاجرت تاریخی برخی اقوام ایرانی به کشورهای آفریقایی، بسترهای مناسبی را نیز برای توسعه نفوذ ایران در میان کشورهای آفریقایی ایجاد کرده اند.
بسترها و ظرفیتهایی که تاکنون مورد بی توجهی بوده اند و حال توجه به آن ها، یکی از الزاماتی است که با توجه به افزایش وزن و قدرت منطقهای و بین المللی ایران، از اهمیت بسیار زیادی برخودار میشوند. معادلهای که موجب شده تا بار دیگر قاره آفریقا مورد توجه تصمیم سازان حوزه سیاست خارجی ایران قرار گیرد.